پرش به محتوا

پیوند شیمیایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پیوند شیمیایی (به انگلیسی: Chemical bond) به نیروهایی که اتم‌ها یا مولکول‌ها را کنار هم نگه می‌دارد گفته می‌شود و بر دو دسته‌اند:

  1. پیوندهای میان اتمی: پیوند کووالانسی - پیوند یونی - پیوند فلزی
  2. پیوندهای میان مولکولی: نیروی واندروالسی - پیوند هیدروژنی

این پیوندها می‌تواند بین دو اتم یکسان یا دو اتم متفاوت باشد که در حالت اول آن را مولکول جور هسته و در حالت دوم آن را مولکول ناجور هسته می‌نامند. استحکام پیوند شیمیایی را الکترونگاتیوی (یا الکترونگاتیویته) تعیین می‌کند. تعداد پیوندهای شیمیایی در مولکول‌های مختلف متفاوت است و از یک پیوند در مولکول‌های سادهٔ دو اتمی تا پیوندهای بسیار در ماکرومولکول‌ها را شامل می‌شود.[۱][۲]

پیوند کووالانسی

[ویرایش]

پیوندی را کووالانسی گویند که در آن اتم‌ها الکترون‌های منفرد خود را با هم به اشتراک بگذارند این پیوند بین نافلز و نافلز به وجود می‌آید. واین پیوند را با نمودار بدر هم نشان می‌دهند.

پیوند یونی

[ویرایش]

پیوند یونی با انتقال الکترون همراه است یعنی یکی از اتم‌های واکنش دهنده یک یا چند الکترون از دست می‌دهد و اتم دیگر یک یا چند الکترون می‌گیرد؛ و پیوند یونی، قویتر از پیوند هیدروژنی و واندروالسی است.

پیوند فلزی

[ویرایش]

پیوندی که بین اتم‌های فلز اتفاق می‌افتد را پیوند فلزی می‌گویند. همان‌طور که قبلاً گفته شد، جامدهای یونی به صورت مذاب و محلول رسانای جریان الکتریکی هستند ولی به صورت جامد نمی‌باشند. جامدهای فلزی در حالت جامد نیز رسانای جریان الکتریسیته‌اند، پیوند بین اتم‌های جامد نه از نوع یونی و نه از نوع کووالانسی است. این پیوند را که به علت وجود الکترون‌های آزاد و جاذبهٔ بین این الکترون‌ها با اتم‌های جامد می‌باشد، پیوند فلزی می‌نامند.

نیروی واندروالسی

[ویرایش]
  1. بین مولکول‌های دو قطبی-دوقطبی=متانول و کلروفورم
  2. بین مولکول‌های ناقطبی تشکیل دو قطبی القایی (نیروی پراکندگی لاندن)=هگزان و اکتان
  3. یون-دو قطبی=سدیم با آب
  4. قطبی-ناقطبی=ید در اتانول
  5. یون-دو قطبی القایی (فوق‌العاده ضعیف و همین‌طور نادر)

پیوند هیدروژنی

[ویرایش]

بین مولکول‌هایی پیوند بین H و یکی از سه عنصر F,N,O وجود داشته باشد مثل آب و اتانول

پیوند نوسانی

[ویرایش]

در ژانویه ۲۰۱۵ (بهمن ۱۳۹۳) پژوهشگران کانادایی پیوند جدیدی را کشف کردند که پیوند نوسانی یا ارتعاشی[۳] نامیده می‌شود. معمولاً بین دو اتم بزرگ مثل برم و یک اتم کوچک مانند هیدروژن برقرار می‌شود.[۴]

پانویس

[ویرایش]
  1. American Scientist Online
  2. Peter Atkins and Julio de Paula, Physical chemistry, W. H. Freeman; 8th edition, U.S.A, 2006. ISBN 0-7167-8759-8
  3. vibrational bond
  4. ScienceAlert New type of chemical bond discovered Source: Scientific American

منابع

[ویرایش]
  • کتاب مبانی شیمی نوشته باهره عربشاهی صفحهٔ ۵۳

جستارهای وابسته

[ویرایش]